Anjioid çizgiler, değişik hastalıkların bir göz bulgusu olmakla birlikte %85'ine psödoksantoma elastikum eşlik eder. Eşlik eden hastalıkların tedavisi konusunda bir şey söyleyemeyeceğiz. Göz bulgusunun tedavisi itibariyle de maalesef pek bir gelişme yoktur. Fakat hastalığın takibi gerekir. Zira hastalığın seyri esnasında neovasküler membran dediğimiz bir anormal damarlanma meydana gelebilir ve her ne kadar etkisi tartışmalı olsa da lazerle fotokoagulasyon yapılabilir.

Retina, gözün arkasında ışığı algılayarak görüntüyü beyne ileten sinir tabakasıdır. Göz bir kamera gibidir. Gözün önündeki lens ışığı retina üzerine odaklar. Retinayı, kameranın arkasındaki film gibi düşünebilirsiniz.

Normal gözdibi (retina) görünümü

Retinanın normal konumundan ayrılmasına retina dekolmanı denir. Retina dekole olduğunda işlevini yapamaz. Kamera içindeki film gevşek olduğunda resim nasıl bulanırsa görme de o şekilde bulanıklaşır. Retina dekolmanı, tedavi edilmediği takdirde hemen hemen daima körlükle sonuçlanan ciddi bir problemdir.

Retina dekolmanı

Vitre, gözün içini dolduran berrak bir jeldir. Yaşlanırken, vitre retinadaki yapışma yerlerinden çekmeye başlar. Genellikle herhangi bir problem olmadan vitre ayrışır. Bazen çekme retinayı yırtacak derecede şiddetli olabilir ve bir ya da daha çok bölgede yırtık oluşabilir. Sıvı, retinanın altına geçerek onu sanki bir duvar kağıdı gibi yerinden ayırır.

¨ Miyopi
¨ Katarakt cerrahisi
¨ Glokom
¨ Göz yaralanmaları
¨ Diğer gözde dekolman hikayesi
¨ Aile bireylerinden birbaşkasında dekolman hikayesi
¨ Retinada incelme alanlarının bulunması

¨ Işık çakmaları
¨ Görüntüde yeni oluşan siyah noktalar
¨ Görme alanı önünde hareket eden bir perde

Bu belirtiler mutlaka retina dekolmanı anlamına gelmez, fakat mümkün olduğunca erken dönemde göz doktoruna müracaat etmelisiniz. Göz doktoru, gözünüzü genişleterek retina dekolmanı tanısını koyabilir. Bazı retina dekolmanları normal göz muyenesi esnasında tespit edilir. Retina yırtığı veya erken evredeki bir retina dekolmanını tespit etmek için daha dikkatli bir muayene gerekir.

Retina yırtıklarının çoğu geri yerine yapıştırmak için lazer cerrahisi veya kriyoterapi (dondurma) ile tedavi edilir. Bu tedaviler, pek fazla rahatsızlık vermeden muayenehane şartlarında yapılabilir. Böylece retina dekolmanı önlenir. Bazı olgularda yırtık hiç tedavi edilmeden takip edilebilir.

Retina dekolmanları: Böyle hastalarda retinayı yerine çekmek için cerrahi gerekir.

Cerrahi tipleri:Retinayı yerine yapıştırmanın değişik yöntemleri vardır. Hangi tip cerrahi ve anestezi kullanılacağı dekolmanın tipine bakılarak belirlenir. Herbir metodda yine yırtık tespit edilerek lazer veya kriyoterapi ile çevrelenir.

Skleral çökertme:Retinayı yerinden çeken kuvvetleri dengelemek için göz çevresine esnek bir bant geçirilir. Bu esnada retina altını dolduran sıvı emilir. Bu girişim ameliyathanede yapılır.

Pnömatik retinopeksi:Göz içindeki vitre boşluğuna bir gaz kabarcığı enjekte edilir. Bu kabarcık yırtığı yerine doğru iter. Girişim sonrası birkaç gün boyunca belli bir baş pozisyonu önerilir. Gaz kabarcığı zamanla kaybolur. Bu girişim bazen muyanehanede yapılabilir.

Vitrektomi: Retinayı çeken vitre jeli gözden çıkarılır ve tedricen yerine gaz kabarcığı verilir. Vücuttaki sıvılar zamanla bu kabarcığın yerini alır. Bazen de vitrektomi ve skleral çökertme birlikte yapılır.

Cerrahi sonrası ne yapılır? Cerrahi sonrası biraz rahatsızlık olabilir. Doktorunuz size bazı ilaçlar verip ne zaman normal aktivitenize dönebileceğinizi söyleyecektir. Kısa bir süre de gözünüz kapatılacaktır. Cerrahiden sonra bir süre daha ışık çakmaları ve uçan cisimler görülebilir. Gözünüze gaz kabarcığı verilmişse başınızı bir süre belli bir pozisyonda tutmanız istenebilir.

Rakımdaki ani bir yükselme göziçi basıncını çok fazla artırabilir. Birkaç ay sonra yeni bir gözlük reçetesi verilebilir.

Her cerrahinin bir riski vardır; fakat retina dekolmanı tedavi edilmeze kalıcı görme kaybı veya körlükle sonuçlanır. Bazı cerrahi riskler şunlardır: Kanama, enfeksiyon, yüksek göziçi basıncı, katarakt. Çoğu dekolman cerrahisi başarıyla sonuçlanır, fakat bazen ikinci bir ameliyat gerekebilir. Retina yatıştırılamazsa görme kaybı devam eder ve körlük oluşur.

Görmenin ilerlemesi aylar sürebilir ve bazen tamamen düzelmeyebilir. Bazı hastalar ise hiç görme kazanamayabilir. Dekolman ne kadar ağır ise görme kazancı o kadar az olur. Bu nedenle erken dönemde göz doktoruna müracaat büyük önem taşır.

Ven dal tıkanıklığında lazer uygulanmasının amacı kanamayı gidermek değildir. Lazer, anormal damar oluşumu sonucu göz tansiyonu yükselmesiyle gözün kaybını önlemek veya merkezi görme noktasında ödem oluşumu sonucu görmenin kaybolmasını engellemek amacıyla yapılır. Sinir tabakası üzerindeki kanamalar zamanla çekilir ve tıkanıklık açılır. Meydana getirdiği problemler ise sekel bırakır. Gözün içini dolduran bir kanama varsa bunun için bir süre beklenir, eğer çekilmezse vitrektomi denilen bir ameliyatla bu kanama temizlenebilir. Takiplerinizi aksatmamanızda fayda vardır.

Bu durum hastalığının oldukça ileri olduğunu gösterir. Şeker hastalığına bağlı göz tutulumu olan hastalarda yapılacak tedavi lazerdir. Ancak kanama olan gözlerde lazer ışınları gözün arkasına geçemez. Bu durumda ultrasonografi yapılarak gözün arka kısmı değerlendirilir ve acil müdahale gerektiren bir durum yoksa 3-6 ay kadar beklenir. Zira bu süre zarfında kanama vücut tarafından emilebilir ve ileri tedavi yapılmasına izin verir. Kanama emilmediği takdirde vitrektomi denilen bir cerrahi ile göz içindeki kan temizlenir.

Şeker hastalığında gözdibinde meydana gelen kanamalar

Şeker hastalığında uygulanan argon lazere ait eski ve yeni spotlar

Santral seröz koriyoretinopatide gözün arka kısmında maküla denilen bölgede yuvarlak, birkaç milimetre çapında sinir tabakasının altında bir sıvının toplanması sonucu dekolman oluşur. Bu hastalık, damarlarda ve pigment epitel hücrelerinde yerel geçirgenliğin artması sonucu gelişir. Genellikle 30-60 yaş arasında görülür. Hastalar görme azalması, karanlık görme, küçük görme ve karmaşık görmeden yakınırlar. Kesin tanı için göz anjiosu gerekebilir. Bu hastalık çoğunlukla kendiliğinden iyileşir ve görme eski haline döner. 6 ayı geçen durumlarda görme azlığının kalıcı olabileceği söylenebilir. Hastalığın daha çok görüldüğü kişiler aşırı stresi olanlar, hamile olanlar, hemodiyalize giren böbrek hastaları, doku nakli yapılanlar ve sistemik lupus eritematozus hastalığı olanlardır. Tedavide lazer uygulaması yapılabilir veya hasta takibe alınabilir.